Sloneczniki

Bharata-natjam (Zahra)

Przeniesione z blogu valley-of-dance (pierwszy wpis Zahry z 7 maja 2008) - onet zamyka wszystkie blogi po 17 latach działalności (nasz z Zahrą po 10 latach) - akurat mamy okragłe urodziny. Czas na zmainę:)

Bharatanatiam, bharatnatjam - ten antyczny styl klasycznego tańca hinduskiego, istniejący od około 3000 lat, wywodzi się z tańca świątynnego i jest najpopularniejszym ze stylów,nauczany i wykonywany w całych Indiach oraz poza ich granicami. Pochodzi z Indii południowych i utożsamiany jest z kulturą Tamilów.
     

W rytuałach odprawianych na cześć świątynnych bóstw brały udział  kapłanki-tancerki (poślubione bogom) dewadasi w świątyniach w Tandżore i Malabar.  Uważa się także, oddawały się kapłanom i lokalnemu władcy - protektorowi świątyni. Ten aspekt ich posługi budził  głębokie oburzenie w epoce wiktoriańskiej, co zapoczątkowało  ruch zmierzający do zakazania tego tańca, zwłaszcza  wśród hinduskiej klasy średniej. W 1947 roku wprowadzono jego zakaz.
W tym samym czasie w Indiach nasilał się ruch nacjonalistyczny, domagający się uznania o niepodległość. Dowodem na istnienie silnej tożsamości narodowej miały być elementy kultury, a wśród nich właśnie tamilski taniec świątynny.

   

Z inicjatywy bramińskiej tancerki i nauczycielki Rukmini Dewi, wypracowano jego "czystą postać" na potrzeby sceny - tak powstała współczesna forma bharata-natjam. Wykonywany jest przeważnie przez jednego tancerza, częściej przez kobiety niż mężczyzn. Towarzyszy mu muzyka stanu Karnataka, którą gra zespół ćinna melam. Swego rodzaju dyrygentem jest nattuwanar, wybijający tempo parą talerzy i zapowiadający kolejne dżati (układy taneczne). Rytmiczność podkreślają bransolety z dzwoneczkami (ghungru), które zakładane są na kostki.

Według tradycji taniec powinien składać się z siedmiu etapów:

  • alarippu (modlitwa do patronującego bóstwa)
  • dźatiswaram (fragment techniczny wykorzystujący nrytta - rytmiczne ruchy)
  • śabda (wprowadzenie do nrytja - ruchy ekspresyjne)
  • warnam (skomplikowany układ zawierający elementy nrytja i nrytt)
  • padam (część wyrażająca miłość poprzez nrytja)
  • tillana (dynamiczny fragment o skomplikowanej choreografii)
  • śloka (rytmiczna recytacja poezji religijnej)