Namaste (Leszek Juraczewski)
Autor poezji: Leszek Juraczewski
Autorzy zdjęć: Leszek Juraczewski, Wanda Szumigłowska
Wydawnictwo:
Diecezji Pelplińskiej Bernardinum
Rok wydania: 2004
Dedykowane:
Ojcu Marianowi Żelazkowi i kolonii trędowatych w Karunalaya
Autorzy zdjęć: Leszek Juraczewski, Wanda Szumigłowska
Wydawnictwo:
Diecezji Pelplińskiej Bernardinum
Rok wydania: 2004
Dedykowane:
Ojcu Marianowi Żelazkowi i kolonii trędowatych w Karunalaya
Pod uspakajający monotonią wschodni śpiew (mnie niepokojący - CD dołączona do książki) wędrowałam śladami nieznanego mi Leszka Juraczewskiego. Patrząc na Indie i Nepal jego oczyma, czytając jego poetyckie komentarze.
Leszek Juraczewski - pierwszy z prawej
Podobała mi się jego wrażliwość, współczucie, dziennik podróży w migawce aparatu i poetyki, w którym problemy Indii - pracujące dziecko, nadużycia małżeństwa, a nie tylko te barwy i dźwięki, za które pokochaliśmy Indie.
DZIĘKUJĘ, ZAHRO!!!!! -धन्यवाद, शुक्रिया
ORISA - उड़ीसा
"Wszystko tu jest radosnym zdziwieniem" - tak opisuje autor wiersza miejsce stworzone przez ojca Mariana Żelazka w indyjskiej Orisie. Palmy, szum oceanu, miękkość języka orija i Chrystus wśród trędowatych otoczonych od 1975 roku opieką polskiego kapłana.
Służył im pomocą aż do śmierci, żegnany przez nich ze smutkiem w Puri. Z 88 lat życia 8 pierwszych lat na wsi (jako siódme z szesnaściorga dzieci), potem Poznań, od 22 roku życia 5 lat w obozach koncentracyjnych, Rzym, od 30 roku życia kapłan,
25 lat w indyjskiej Orisie wśród koczowniczych plemion Adivasów,
31 lat z trędowatymi. Nawet jeśli pozostał wśród kandydatów do Nagrody Nobla nigdy nie otrzymując, w ich oczach był tym, który niesie pokój najbardziej cierpiącym.
Łodzie rybaków powracają z połowu na brzegach Orisy. Czekające na nich kobiety próbują ce rozpoznać, czy ich mąż jest na łodzi, czy nie zabrało go morze.
"Dziś żadna łódź nie zboczyła
gdzie straszny wir
tworzy ze zbłąkanych
śmiertelny kwiat lotosu"
gdzie straszny wir
tworzy ze zbłąkanych
śmiertelny kwiat lotosu"
TAJ MAHAL - ताजमहल
Zakole rzeki Jamuny.
"Z okien Czerwonego Fortu
Taj Mahal wygląda jak
zgubiona dekoracja
z bajki"
Taj Mahal wygląda jak
zgubiona dekoracja
z bajki"
1657. Uwięziony przez syna Szachdżahan jeszcze 9 lat będzie wpatrywał się z wieży w Taj Mahal, zanim spocznie w nim u boku swojej ukochanej żony Mumtaz Mahal.
WARANASI - वाराणसी
Dzień budzi się w starożytnym mieście nad Gangesem. Wschodzące słońce oświetla zanurzonych w rzece ludzi. Święta kąpiel w miejscu nadziei na zbawienie. Oczyszczenie z grzechów a po śmierci wyrwanie się z kręgu powrotów do życia wciąż w innym ciele.
słońce
"na stopniach ghatów
łagodnie ponagla starców
jak powiędłe liście
lekkich
po zmyciu grzechów
w zamulonej rzece"
DELHI - दिल्ली
Niedaleko bogactwa Placu Connaught
pośrodku chodnika przykryte gazetą leży samotne niemowlę.
"Jak nagła wyspa
rozdziela rzekę tłumu"
Śpi? Nie żyje?
"na wszelki wypadek
od czasu do czasu
na chodnik obok
jak kropla niosąca ulgę
sumieniu
spada wytarta moneta"
Pahar Ganj, Delhi.
rozdziela rzekę tłumu"
Śpi? Nie żyje?
"na wszelki wypadek
od czasu do czasu
na chodnik obok
jak kropla niosąca ulgę
sumieniu
spada wytarta moneta"
Pahar Ganj, Delhi.
Okaleczonym ciało próbuje pełznąć na przód. Kikutem trąca miskę z drobniakami.
"od tego czy dźwięk monet
przebije się przez hałas
dotrze do łaskawych uszu
zależy
czy jutro popełznie dalej"
FAKIR -फ़क़ीर
przebije się przez hałas
dotrze do łaskawych uszu
zależy
czy jutro popełznie dalej"
FAKIR -फ़क़ीर
Nagi, wychudzony fakir Gokul sprzedaje między straganami swoja nieczułość na ból. Przebite nożami ramiona. W bok ciała wbity sztylet. Gdy nim obraca
"z rany wypływa kropla krwi
dowód
wtajemniczenia
świętości
poszanowania widza".
"z rany wypływa kropla krwi
dowód
wtajemniczenia
świętości
poszanowania widza".
MAŁŻEŃSTWO - विवाह
Małżeństwo Dajwa - tzn daję ci córkę jako zapłatę.
Arsza - dostaję za córkę krowę i byka.
To z "Arhasiastry" dowiadujemy się o 8 rodzajach małżeństwa.
Wśród innych są:
asura - małżeństwo przez kupno
rakszasa - przez porwanie
pajsiasza- uwiedzenie śpiącej, chorej, nieprzytomnej
"wedle opinii Arhasiastry
nie jest to forma małżeństwa
odpowiednia dla klas wyższych
zezwala więc na nią
tylko niższym warstwom"
nie jest to forma małżeństwa
odpowiednia dla klas wyższych
zezwala więc na nią
tylko niższym warstwom"
SANJASSA - संन्यास
"Gdy ujrzał synów swoich synów
a w lustrze posiwiałą głowę
opuścił dom
zapadł w święte księgi
dźwignął duszę ponad doczesność"
a w lustrze posiwiałą głowę
opuścił dom
zapadł w święte księgi
dźwignął duszę ponad doczesność"
żebracza miska, kij bezdomnego wędrowca,
jedna wytarta szata i spokój na twarzy
jedna wytarta szata i spokój na twarzy
"siedzi na skraju drogi
przyjaźnie składając ręce
pozdrawia Boga w każdym przychodniu"
przyjaźnie składając ręce
pozdrawia Boga w każdym przychodniu"
UTTAR PRADESH -उत्तर प्रदेश
Pomalowane jaskrawo ciężarówki, ich kierowcy na pryczach czarpai piją mocno słodką herbatę z mlekiem, śpią pod gołym niebem, nagle chłopiec zaczyna śpiewać pieśń o życiu i miłości
"chłopak śpiewa
jego białe zęby
szarpią jedwab nocy
jego głos wibruje i skrzy
prawdziwy klejnot krajobrazu
Uttar Pradesh"
POCIĄG - रेलगाड़ी
jego białe zęby
szarpią jedwab nocy
jego głos wibruje i skrzy
prawdziwy klejnot krajobrazu
Uttar Pradesh"
POCIĄG - रेलगाड़ी
Ekspres Upper India wyrusza z New Delhi . Za 17 godzin będzie w Benaresie. Mijając w drodze do świętego miejsca Uttar Pradesh. Więcej dla oczu dzieje się w pociągu niż w monotonii krajobrazu za oknem, Troska o podróżnych. Strach obcych przed indyjskim jedzeniem.
na każdej stacji zmienia się grupa
kalek i żebraków
ich uparty wzrok wyciągnięta ręka
usiłują przebić
chłodna ścianę
kalek i żebraków
ich uparty wzrok wyciągnięta ręka
usiłują przebić
chłodna ścianę
DAŚAIN -दशैं
Katmandu. 
"trzydzieści kozłów
za pomyślność pracy
ofiarowała w dniu święta Desai
policja Kathmandu".
za pomyślność pracy
ofiarowała w dniu święta Desai
policja Kathmandu".
MONT EVEREST- CZOMOLUNGMA - ཇོ་མོ་གླང་མ - सगरमाथा
"29 maja 1953 roku
Tygrys Śniegu
wiecznie uśmiechnięty Szerpa
Tygrys Śniegu
wiecznie uśmiechnięty Szerpa
Tensing Norgaj
składa w śnieżnym obrusie
najwyższego ołtarza Matki Ziemi
przyniesione dary
garstkę cukierków
i ołówek córki"
Po 18 latach trudów tragarz i współtowarzysz zdobywa jako pierwszy (o trzy kroki za Edmundem Hilarym) najwyższy szczyt świata.składa w śnieżnym obrusie
najwyższego ołtarza Matki Ziemi
przyniesione dary
garstkę cukierków
i ołówek córki"
MNICH W NEPALU -नेपाल में भिक्षु
Pokhara w Nepalu.
W mieście buddyjscy mnisi. Wśród nich nawet dziewięcioletni chłopcy.
"Ulica docenia heroizm
obietnicy powstrzymywania się
od wyrządzania krzywdy
istotom żyjącym
brania tego
co nie zostało dane
niegodziwego postępowania pod wpływem namiętności
fałszywej mowy"
Zakazem objęte są jednak również - taniec, śpiew, teatr, perfumy, klejnoty, jedzenie po południu, spanie w szerokim bądź wysokim łóżku.
obietnicy powstrzymywania się
od wyrządzania krzywdy
istotom żyjącym
brania tego
co nie zostało dane
niegodziwego postępowania pod wpływem namiętności
fałszywej mowy"
Zakazem objęte są jednak również - taniec, śpiew, teatr, perfumy, klejnoty, jedzenie po południu, spanie w szerokim bądź wysokim łóżku.
ANNAPURNA-अन्नपूर्णा
Nepal. Dziesiąty co do wielkości szczyt świata.
"O tej porzejak w każdej świątyni
nie zwinięta jeszcze
szeroko rozesłana cisza"
Wschód słońca budzi zamieszkujących na niej bogów. A potem idących ku jej szczytowi ludzi.
PRACA DZIECI -बच्चों का काम
Jeszcze zanim się przebudzą gospodarze i ich roczna córka Poonam
"walcząc z ciężarem powiek
Santi odmierza ryż"
Musi ugotować śniadanie zanim wejdzie w trud noszenia cały dzień na plecach rocznej Poonam.
"gospodyni mówi
powinna pracować lepiej
jak na sześcioletnią dziewczynkę"
"walcząc z ciężarem powiek
Santi odmierza ryż"
Musi ugotować śniadanie zanim wejdzie w trud noszenia cały dzień na plecach rocznej Poonam.
"gospodyni mówi
powinna pracować lepiej
jak na sześcioletnią dziewczynkę"
DZIEWCZYNA - लड़की
"O czym myśli
czy o pracy
od której drętwieją ręce i krzyż
o dziecku
o niedołężnych rodzicach
o czym myśli
bo nie o tym
że jej twarz
kupiłyby natychmiast
kolorowe okładki magazynów"
O czym myśli piękna dziewczyna pod drzewem palisander tłukąca młotem kamienie.
czy o pracy
od której drętwieją ręce i krzyż
o dziecku
o niedołężnych rodzicach
o czym myśli
bo nie o tym
że jej twarz
kupiłyby natychmiast
kolorowe okładki magazynów"
O czym myśli piękna dziewczyna pod drzewem palisander tłukąca młotem kamienie.
LHASA-ल्हासा
Lhasa stolica od 57 lat okupowanego przez Chińczyków Tybetu. Z Indii przez góry. Droga, która nie może wrócić do domu tybetański władca, dalajlama.
"Drogę do Lhasy
jak modlitwę zna na pamięć"
"Drogę do Lhasy
jak modlitwę zna na pamięć"
Marzy o niej na wygnaniu w Indiach.
ŻAŁOBA - शोक
Nepal, na zboczu Dhaulagiri zginął podczas wyprawy tragarz Manik. Zostawił po sobie wdowę i trójkę dzieci.
Dzisiejszego wieczoru
dusza Manika opuszcza domostwo ciała
wychodzi w nieznane
przychylna pamięć bliskich
uczyni ten moment lekkim (...)
Godzinę trwa już
patetyczna symfonia płaczu
Dzisiejszego wieczoru
dusza Manika opuszcza domostwo ciała
wychodzi w nieznane
przychylna pamięć bliskich
uczyni ten moment lekkim (...)
Godzinę trwa już
patetyczna symfonia płaczu
od bólu wspomnienia przez rozlewiska żalu
po skowyt niemocy
wydłużony jęk
to już nie płacz
to trudny obowiązek
ciężka praca"
ŚWIĘTA W DOLINIE KATHMANDU -
काठमांडू में त्योहारों घाटी
Dolina Katamandu. Otoczona szczytami, o zdobyciu których marzy tylu.
Na dole pełna świąt. miseczki ryżu dla ptaków w Dniu Wron, , tika na łbie kundla w Dniu Psa.po skowyt niemocy
wydłużony jęk
to już nie płacz
to trudny obowiązek
ciężka praca"
ŚWIĘTA W DOLINIE KATHMANDU -
काठमांडू में त्योहारों घाटी
Dolina Katamandu. Otoczona szczytami, o zdobyciu których marzy tylu.
W dolinie Kathmandu
nikt nie zliczy bogów demonów
i świąt
tutaj kalendarz poczerwieniał z wysiłku"
nikt nie zliczy bogów demonów
i świąt
tutaj kalendarz poczerwieniał z wysiłku"
MARZENIA GURKHA -गुरूंग के सपने
Gurh Ananda mieszka w wiosce u stóp góry Manaslu. Ma pracę odkłada na
studia.
"Polska mu sie dobrze kojarzy:'Poland?
I know! - Russia!
radośnie kiwa głowa"
Ananda chce wyjechać do miasta, by obalić monarchię w Nepalu. Ma nadzieję, że wtedy Gurhowie będą tu tak szczęśliwi, jak my u siebie.
WIOSKA W NEPALU -नेपाल में गांव
Nepal. Wioska podmywana woda rzeki Modi Khola.
Stąd rusza się w Himalaje.
"Birethanti oferuje rozkosze
lemon tea
vegetable rise
mruczndo wodospadu
wygładzi oddech
zreperuje stopy
przyjaźnie klepnie w ramię
nim puści
w wysokie progi
Ananpurny"
vegetable rise
mruczndo wodospadu
wygładzi oddech
zreperuje stopy
przyjaźnie klepnie w ramię
nim puści
w wysokie progi
Ananpurny"